Kadastrale gemeente

De kadastrale gemeente is in Nederland het eerste gedeelte van de aanduiding van een kadastraal perceel.

Bij de oprichting van het Kadaster waren de kadastrale gemeenten gelijk aan de burgerlijke gemeenten, of zelfs aan de voormalige heerlijkheden (die samengevoegd waren bij de instelling van de gemeenten). Bij het samenvoegen van gemeenten werden de vervallen gemeenten om praktische redenen niet hernoemd.

Zo bestond het grondgebied van de gemeente Groningen uit de kadastrale gemeenten:

• Noorddijk (het gebied van de voormalige gemeente Noorddijk)
• Helpman (voormalige dorp Helpman)
• Hoogkerk (voormalige gemeente Hoogkerk)
• Groningen AA enz. (twee afgesplitste gedeelten van de gemeente Adorp en Bedum).

Binnen een burgerlijke gemeente worden niet altijd de oude grenzen gehandhaafd. Zo zijn de gedeelten van Noorddijk overgegaan naar de gemeente Groningen AA enz.

Krijgt de burgerlijke gemeente een nieuwe naam, dan houden de kadastrale gemeenten vaak hun oude naam. Zo bestond de gemeente Eemsmond uit de kadastrale gemeenten Kantens, Uithuizen en Uithuizermeeden, Usquert en Warffum.